Koçluk hizmeti veya eğitimi almadan önce nelere dikkat etmeliyiz?

ABDULLAH YİĞİT-DİNÇER KARACALAR İSTANBUL

Son zamanlarda popüler bir meslek haline gelen, bu sebeple de pek çok kurum tarafından eğitimi verilmeye başlayan Koçlukla ilgili en çok merak edilen konuları ,işin uzmanlarından ACC Profesyonel Koç ve Mentor ,Çiğdem ÇALIŞAKANOĞLU sorduk.

Soru : Koç Kimdir tam olarak ne iş yapar?

CEVAP : Kişilerin, kendi belirledikleri alanlarda performanslarını iyileştirmelerine, kişisel farkındalıklarını artırmalarına, hedeflerine ulaşmaları için kendi yollarını seçmelerine ve bu hedefleri, gerçekleştirmelerinde yol arkadaşlığı yapan uzmana, KOÇ denir. Koç, mevcut sahip olduğu iç ve dış kaynaklarla kişinin gündemini meşgul eden konunun yeniden yapılandırılmasına yardımcı olur.

Soru : Koç ve Terapist arasında ki fark nedir ?

CEVAP: Koçluk, terapistlerden farklı olarak geçmiş travmalara (negatif psikoloji) değil, şimdiki zaman ve geleceğe odaklı çalışır. Çalışma alanı, pozitif psikoloji ve yaşamı yapılandırma üzerinedir.

Profesyonel bir koç; kişilerin, şu anda bulunduğu noktadan, ulaşmak istedikleri hedefe doğru giden yolda, kendilerine eşlik eder.

Koçun görevi, kişiye karmaşık gelen ve çözmekte zorlandığı konularla ilgili ayna tutmaktır. Bilimsel yöntemlerden yararlanır ancak Psikolojik hastalıkların tedavisi ve travmalarla ilgilenmez zaten böyle bir yetkisi ve uzmanlığı da yoktur. Psikolojik rahatsızlıklar, travma sonrası stres bozukluğu, davranış bozuklukları, depresyon gibi tıbbi tedavi veya terapi gerektiren durumlarda koç, kişiyi mutlaka Psikiyatr veya Psikoloğa yönlendirmelidir.

Soru: Koçlar, şifa , enerji ve bereket çalışmaları yapıyor mu?

CEVAP : Son zamanlarda kendini koç olarak tanımlayan bazı kişiler tarafından uygulanan, şifa, bereket ve enerji çalışmaları gibi konular, Profesyonel Koçların çalışma alanı değildir! Bu tür hizmetler ve çalışmalar başka ekoller ve mesleklerle ilgilidir.

Profesyonel koçlar, tamamen bilimsel yöntemler kullanır.

Soru : Koçluk Hizmeti almaya karar vermeden önce nelere dikkat edilmelidir ?

CEVAP : Koçluk hizmeti almaya karar vermeden önce, çalışmayı düşündüğünüz kişinin ICF ‘e ( ULUSLARARASI KOÇLUK FEDERASYONU ) bağlı bir Koç olup olmadığını araştırmak, kişisel güvenliğiniz ve özel hayatın gizliliği açısından çok önemlidir. Profesyonel Koçlar, ICF tarafından belirlenen etik kurallar ve mesleki standartlara uymakla yükümlüdür. ICF’e bağlı koçlar, bulunduğunuz ülkenin kanunlarına uygun şekilde düzenlenen sözleşmelerle çalışırlar. Bu sözleşmeler profesyonel koçlar için bağlayıcıdır.

Soru :Profesyonel koçlar ve yaşam koçları arasındaki fark nedir?

Eğitim almak isteyenlerin nelere dikkat etmesi gerekir?

CEVAP : Aldıkları eğitimin kapsamı ve eğitim süreleri farklıdır.

ICF’e bağlı merkezlerde 2 tip eğitim mevcuttur;

Onaylı Eğitim (Koçluk Temel Yetkinlikleri ve Etik Kurallar, görüşme sürecini kapsar) / Akredite Mezuniyet Programı (Onaylı Eğitim ve Profesyonellik kazandırmayı kapsar).

Bazı merkezler ise, sadece Onaylı Eğitim Belgesine (ACSTH- minimum 60 saat) sahip. Bir veya birkaç modülde, başka başlıklar da ekleyerek daha uzun sürelerde eğitim verebiliyorlar.

Burada önemli olan sertifikalardaki ICF logosudur. (ACSTH) Bu programı bitiren kişiler, ‘Yaşam Koçu’ sıfatını kazanır.

Yaşam Koçları, dilerlerse başka eğitimler alarak profesyonelliğe doğru gidebilir ve branşlaşabilirler.

ICF’ın denetlediği bir diğer eğitim ise Akredite Mezuniyet Programıdır (ACTP- minimum 150 saat). Bu Program temel Yaşam Koçluğu (ACSTH) programı üzerine farklı alanlarda kişileri derinleştirecek bilgi, uygulama ve pratikler, en önemlisi de mentorlük sürecini kapsar. 1,5 yıl kadar süren bir eğitimdir. Bu eğitimi tamamlayan kişiler, Kurumsal Koçluk, Yönetici Koçluğu, İlişki Koçluğu, Öğrenci Koçluğu gibi alanlarda çalışmak için gerekli donanımlara sahip olurlar.

ACSTH belgeli ‘Yaşam Koçluğunu’ tamamladıktan sonra, minimum 100 saat müşteri görüşmesi yapanlar, Unvanlı Koç olmak için ICF sınavına girmeye hak kazanırlar ancak sadece temel eğitim seviyesinde, bilgiye hâkim olmak sınavı geçmek için yeterli değildir. Bu sınavı geçebilmek için, koçluk mesleğinde iyice pişmek gerekir.

Soru : Neden Koçluk hizmeti alınır ?

Cevap : Anlık duygulardan arınarak gerçekte kendimizi dinlemek, kendi içimizde derinlere dalmak, özünde ne istediğini bilmek ve konfor alanlarımızdan çıkmak kolay değildir. İşte bu noktada profesyonel bir koçun yardımına ihtiyaç duyarız. Koçluk; kişileri, daha önce hiç düşünmedikleri bakış açılarıyla düşündürerek, başka seçeneklerin varlığına dikkat çeker. Kişilerin, yaratıcılığını harekete geçirip potansiyellerinin farkına vardırarak, geleceğe dair vizyonlar yaratmalarına yardımcı olur.

Soru : Koçluğun kendi içinde branşları var mıdır ?

Cevap : Başka meslek guruplarında olduğu gibi, koçluğun da kendi içinde branşları vardır. Örnek vermek gerekirse, eğitim koçluğu, yönetici koçluğu, kariyer koçluğu, bütünsel gelişim koçluğu ve sporcu koçluğu gibi.

Soru : Hangi durumlarda koçluk hizmeti alınmalıdır?

Cevap : -Bireyin ya da işletmelerin mevcut fırsatlar veya zorluklarının değerlendirilmesi.

-Bireyin ya da işletmelerin başarı, verimlilik ve hedeflerine ulaşmalarında güçlü yanlarını netleştirip, kendileri için en sağlıklı ve gerçekleştirebilecekleri adımlarla ilerlemelerinde

-Bireyin ya da işletmelerin ilerlemek istedikleri herhangi bir hedef

-Kişinin değiştirip, dönüştürmek istediği herhangi bir davranışının olması

-Kişinin, güçlü yönlerini belirlemek ve kendisini daha iyi tanımak istemesi

-Acil ve zorlayıcı bir konu ya da heyecanlandıran bir kazanım olduğunda

-Kişinin net ve açık bir şekilde karar verememesi.

-iş ve yaşam dengesinin istenmeyen sorunlar yaratması

-Gelişime açık yönlerin değerlendirilmesi.

-Bilgi, beceri, güven ya da kaynaklarda var olan eksikliklerin kişiyi zorlamaya başlaması.

-Yaşam kalitesinin artırılması.

-Alternatif yollar görmek ve bunların test edilmesine ihtiyaç duyulması.

-Ulaşmak istenen hedefleri keşfetmek, netleştirmek ve uyum sağlanması.

Gibi konularda koçluk hizmeti alınması tavsiye edilir.